Glucagon:
Glucagon is een polypeptide die uit een enkele keten bestaat en
29 aminozuurresten bevat.
De empirische formule is:
C153H225N43O49S
Het is een hormoon dat bij de regulatie van het gehalte aan
bloedsuiker een rol speelt. De werking van glucagon is
tegengesteld aan die van het hormoon insuline. Het stimuleert
nl. de omzetting van de reservesuiker glycogeen in glucose,
waardoor er meer glucose in het bloed komt. Voorts heeft het een
vetsplitsend effect.
Glucagon wordt gesynthetiseerd in de A-cellen van de eilandjes
van Langerhans in de alvleesklier; een gelijke of nagenoeg
gelijke stof wordt gemaakt in de wand van maag en darm.
Bloedsuiker:
In het bloed opgeloste glucose (normaal vrijwel de enige suiker
die in bloed voorkomt), afkomstig uit het voedsel of uit andere
stoffen, gevormd in de lever.
In de darmen worden koolhydraten, zoals zetmeel, in het voedsel
afgebroken tot enkelvoudige suikers, die worden opgenomen uit de
darmholte en gebracht in het door de darmwand stromende bloed.
Deze absorptie is selectief: alleen de voor het lichaam
bruikbare suikers glucose, fructose en galactose worden
opgenomen. De laatste twee worden in de lever en in de spieren
omgezet in glucose.
De bloedsuikerspiegel is de concentratie van glucose in het
bloedplasma, bedraagt in nuchtere toestand 4,45–5,56 m.mol per
liter, overeenkomend met de oude notering van 0,8–1 gram per
liter. Kort na iedere maaltijd stijgt de concentratie, maar
binnen een uur is de spiegel weer normaal, doordat de overmaat
glucose in lever en spieren opgeslagen wordt in de vorm van
glycogeen. Dit geschiedt onder invloed van het hormoon insuline,
dat geproduceerd wordt in de eilandjes van Langerhans in de
alvleesklier. Als de bloedsuikerspiegel stijgt, wordt er meer
insuline geproduceerd.
Bij suikerziekte is de productie van insuline pathologisch
verminderd, waardoor de suikerspiegel in het bloed abnormaal
hoog kan worden (hyperglykemie) en glucose zelfs door de nier
uitgescheiden kan worden (glucosurie). Als de weefsels zoveel
glucose uit het bloed opnemen dat de bloedsuikerspiegel onder de
norm daalt, wordt glycogeen in de lever teruggevormd tot
glucose, dat dan aan het bloed wordt afgestaan. Dit geschiedt
onder invloed van twee hormonen: glucagon, dat naast insuline
door de eilandjes van Langerhans geproduceerd wordt, en
adrenaline, dat geproduceerd wordt door het bijniermerg.
Eilandjes van Langerhans:
Groepen van hormoonproducerende cellen, die verspreid liggen in
de alvleesklier; zij vormen 2–3% van de totale massa van dit
orgaan.
Er zijn ten minste vier soorten endocriene cellen te
onderscheiden:
a. de A-cellen, verantwoordelijk voor de productie van
glucagon;
b. de B-cellen, verantwoordelijk voor de productie van
insuline;
c. de D-cellen, verantwoordelijk voor de productie van
`somatostatine;
d. de F-cellen, verantwoordelijk voor de productie van het
pancreaspolypeptide.
Doordat de bloedafvoer van de alvleesklier verloopt naar de
lever, is dit orgaan het eerste en vaak ook belangrijkste
doelwitorgaan voor genoemde hormonen.
The endocrine pancreas:
Glucagon
MedicineNet:
Glucagon main index
RXList:
Glucagon
Online Mendelian Inheritance in Man:
Glucagon; GCG
|
Hoofdmenu |
